Yener KARADENİZ
Pandemi devrinde beyaz eşyadan dokumacılığa, ambalajdan besine kadar pek çok alanda faaliyet gösteren yatırımcıların birinci adresi organize sanayi bölgeleri oldu. OSB’lerdeki talep artışına bağlı olarak bir yandan mevcut alanlara yeni parsel tahsisleri yapılırken, tıpkı vakitte yeni OSB’lerin suramı da hızlandı. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Lideri Memiş Kütükcü, ülkenin dört bir yanındaki organize sanayi bölgelerinin yatırımcıların gözdesi olmaya devam ettiğinin altını çizerek, son bir yılda OSB’lerde bin 800’ün üzerinde yeni parsel tahsis edildiğini ve 15 yeni OSB açıldığını söyledi. Kütükçü, Eskişehir, Kırklareli, Bursa, Diyarbakır, Konya üzere pek çok kentte de OSB’lerin genişletme çalışmalarının yapıldığını da belirtti. OSBÜK nisan ayı OSB envanterine nazaran OSB’lerin toplam alan büyüklüğü 98 bin 884 hektara ulaşırken, sanayi parsel sayısı ise 54 bin 528’e ulaştı. Bu sayının 42 bin adedinin tahsisi gerçekleştirilirken 3 bin 500 adedinin de inşaat çalışması devam ediyor.
OSB sayısı 350’ye ulaştı
Türkiye’de OSB’si olmayan kent kalmadığını da tabir eden Memiş Kütükcü, geçson bir yılda kurulan OSB’lerle ilgili şu bilgileri paylaştı: “Geçen yıl; Adana, Antalya, Aydın, Edirne, Hakkari, Kocaeli, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Sivas, Tekirdağ, Uşak ve Yozgat olmak üzere 14 kentimizde 15 OSB kuruldu. Bu yıl ise, şu ana kadar Kahramanmaraş Elbistan Tarıma Dayalı İhtisas (Besi) OSB, Niğde 2. OSB, Elazığ Tarıma Dayalı İhtisas (Besi) OSB olmak üzere 3 OSB’mizin kuruluş basamakları tamamlandı. Böylelikle ülkemizdeki OSB sayısı an itibariyle 350’ye ulaştı.”
Yatırımcılar teşvik avantajlarından faydalanıyor
Lider Kütükcü, Türkiye’nin en planlı sanayi alanları olan OSB’lerin yatırım avantajları ve bürokrasiden uzak tek durak ofis hizmeti anlayışıyla yatırımcılarına değerli fırsatlar sunduklarını söyledi. Kütükcü, “Örneğin, OSB içinde yapılacak bir yatırım, OSB dışında yapılacak bir yatırıma nazaran bir alt bölgenin yatırım teşvik avantajlarından faydalanıyor. Bu da yatırımcılarımıza, gümrük vergisi, kurumlar vergisi, SGK patron hissesi dayanağı, faiz dayanağı üzere alanlarda avantajlar sunuyor. Ayrıyeten OSB içindeki firmalarımıza emlak vergisi muafiyeti, indirimli arsa tahsisi, harç istisnası üzere kıymetli teşvikler de var. Bu avantajların yanı sıra, OSB’lerimizin pek birçok artık yalnızca fabrikaların olduğu değil, birebir vakitte teknokentlerin, meslek liselerinin, itfaiye teşkilatlarının, ortak sıhhat ve güvenlik ünitelerinin, içme suyu ve atık su arıtma tesislerinin, toplumsal alanların olduğu birer hayat alanı haline geldi.”
Kırklareli OSB, 2,5 milyar TL’lik yatırım çekti
Salgın devrinde en fazla yatırım çeken OSB’lerden biri de Kırklareli Organize Sanayi Bölgesi oldu. 31 firmanın üretim yaptığı OSB’de suram için 9 firma makina montaj, 12 firma da inşaat faaliyetlerine devam ediyor. OSB’de parsellerini satın alan 8 firma ise toplamda 2,5 milyar TL’lik yatırım için proje çalışması yapıyor. Bu firmalar dokuma, ambalaj, elektronik ve demir kesiminde üretim yapacak. Kırklareli Valisi Osman Alım, geçen hafta yaptığı açıklamada salgın sürecinde 2,5 milyar TL’lik yeni yatırım çekmeyi başardıklarını ve bu yatırımlar ile 3 bin 500 kişinin istihdam edileceğini söyledi.
Eskişehir OSB’ye 45 yeni yatırımcı geldi
Toplam 31,1 milyon metrekarelik büyüklüğü ile en büyük ikinci OSB olan Eskişehir OSB’de de yatırımcı akını devam ediyor. Hali hazırda 669 sanayi tesisinin yer aldığı alanda 563 şirket fiilen üretimine devam ederken geriye kalan 106 tesisin ise inşaat ve proje evresi devam ediyor. Eskişehir OSB İdare Şurası Lideri Az Küpeli, 45 bin 200 kişinin istihdam edildiği OSB’de yeni yatırımların devreye girmesiyle istihdam sayısının 2025’de 55 bin bireye, 2030 yılında ise 75 bin şahsa ulaşacağını söyledi. Ender Küpeli, geçen yıl 42 yatırımcıya toplam 888 bin metrekarelik yer tahsis edildiğini ve bu tesislerin devreye girmesi ile 3 bin 300 şahsa yeni iş imkânı sağlayacağını anlattı. Küpeli, “Eskişehir OSB’ye yatırımcıların ağır bir ilgisi var. Şu anda değerli birtakım yerli ve yabancı yeni yatırımcıların Eskişehir OSB’de yatırım yapmak konusunda çalışmaları hem kendi içlerinde hem de bizimle sürüyor. Birçok yatırımcı firmayla görüşmelerimiz devam ediyor. 2021 yılı sonuna kadar mevcut taleplerin netleşmesiyle birlikte, 1 milyon metrekarenin üzerinde alanı yeni yatırımcılara tahsis etmeyi planlamaktayız” diye konuştu. Eskişehir OSB’de yer tahsisi yapılan firmaların sektörel dağılımına bakıldığında ise beyaz eşya yan sanayi firmaları birinci sırada gelirken, onu makine ve metal eşya kesimi, besin, seramik, havacılık yan sanayi ile plastik kesimi ve otomotiv yan sanayi firmaları takip etti.
Dokumada hammadde yatırımları hızlandı
OSB’lerde yer tahsisi konusunda hareketli olan alanlardan biri de dokuma bölümü. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Meclisi Lideri Erdem Fayat, kesimde bilhassa hammadde alanında kıymetli oranda yatırım hareketliliği yaşandığını aktardı. OSB’lerde bilhassa iplik yatırımları ile ilgili önemli arsa tahsisleri yapıldığını aktaran Fayat, “Geçen yılın son çeyreğinde yatırım makineleri ithalatında son 10 yılın rekoru kırıldı. Bunun içinde dokumacılık makineleri de var. Münasebetiyle fırsat buldukça yer tahsisi yapan hazır giysi ve dokumacılık üreticileri yatırım yapacaklardır. Artık herkes finansman maliyetini kolluyor lakin bu finansman maliyetine karşın yatırımlar bu sene de devam ediyor. Yatırım maliyetleri fikir yatırımlar hızlanarak devam edecektir. Bu nedenle başta Marmara Bölgesi’nde olmak üzere birçok OSB’de genişletme çalışmaları devam ediyor” diye konuştu. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Lideri Albert Saydam da, yatırımlar konusunda daima üyelerin nabzını tuttuklarını belirterek üyelerin kıymetli kısmının hali hazırda mevcut tesislerinde verimlilik projelerine ağırlaştığına dikkat çekti. Saydam, üyelerinin yeni tesis yatırımlarını ötelediklerini lakin orta vadede mevcut kapasitelere ek olarak yeni araç alımlarıyla yatırım gereksiniminin oluşabileceğinin lisana getirdi.
OSB’lerin elektrik tüketimi birinci çeyrekte yüzde 8 arttı
Memiş Kütükcü, organize sanayi bölgelerinde elektrik tüketiminin arttığını söyledi. “OSB’lerimizden gelen hoş haberler bize moral, Türkiye’ye güç veriyor. Elektrik tüketimindeki bu artış, güçlü bir üretim artışı manasına geliyor” diyen Kütükçü, “64 bin işletmenin faaliyet gösterdiği OSB’lerimizden gelen hoş haberler, Türkiye’ye güç veriyor. Türkiye’nin üreten gücü OSB’lerimizin elektrik tüketimi, yılın birinci çeyreğinde yüzde 8 arttı. Bu güçlü bir üretim artışı demek. Tüm sanayicilerimizi ve çalışanlarını kutluyorum” halinde konuştu.
Beyçelik Gestamp’tan TOSB’da 50 milyon euroluk yatırım
OSB’lerde değerli bir yatırım atılımı de Beyçelik Gestamp’tan geldi. Şirket, Türkiye’de otomotiv tedarik sanayi temsilcilerinin faaliyet gösterdiği tek küresel kümelenme tertibi olan Otomotiv Tedarik Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde (TOSB) 70 bin metrekarelik alanda 50 milyon euroluk yatırım ile yeni bir fabrika kuruyor. 2022’de faaliyete başlayacak tesisin yatırımına yönelik düzenlenen imza merasiminde konuşan TOSB İdare Heyeti Lideri Dr. Mehmet Dudaroğlu, TOSB’un salgına karşın yeni bir yatırım ile atağa geçtiğini belirterek, kelam konusu yatırımın pandemi devrinde bölümde yapılan en büyük yatırım olduğunun altını çizdi. Beyçelik Gestamp İdare Heyeti Lideri Baran Çelik ise şasi eserleri üretiminin gerçekleşeceği ve sanayi 4.0 alt yapısına sahip olan fabrikada 750 şahsa istihdam sağlayacaklarını söyledi.