Aysel YÜCEL
Savaş nedeniyle yaklaşık 6 altı aydan bu yana Ukrayna limanlarında bekleyen 21 Türk sahipli gemiden Tahıl Koridoru Anlaşmasıkapsamında yalnızca 5 i Türkiye ye dönebildi Kalan 16 geminin ise ülkeye dönüş için bekleyişi sürüyor Kimi gemiler tahıl koşulunu karşılamak için günlerdir gemilerini bu yüke uygun hale getirmek için bekliyor kimileri izmir escort ise mutabakat kapsamında olmayan limanlarda bulunduğu için dönemiyor Dal temsilcileri insani boyutunun yanı sıra ticari kayıplarının da giderek arttığına dikkat çekerek gemilerdeki yüklerin bozulmaya başladığını belirtiyor Bölüm yetkilileri sorunun tahlili için Ukrayna nezdinde daha ağır teşebbüslerde bulunulmasını istiyor
Dünyadaki tahıl arzının yaklaşık 3 te birinin Rusya ve Ukrayna tarafından sağlanıyor Başta Ortadoğu ve Afrika olmak üzere global bir besin krizi yaşanmaması için Türkiye Rusya Ukrayna ve Birleşmiş Milletler BM ortasında tahıl ve yiyecek hususlarının Ukrayna limanlarından emniyetli bir halde sevk edilmesi için 27 Temmuz da İstanbul’da Tahıl Koridoru Mutabakatı imzalanmıştı Muahede yalnızca Ukrayna nın Odessa Chornomorsk ve Yuzhny limanlarındaki gemileri kapsıyor Başka izmir escort bayan Ukrayna limanlarında kalan gemilere ise şimdi çıkış müsaadesi verilmiyor O tarihte yapılan açıklamalarda tahıl taşımalarında önceliğin limanlarda mahsur kalan gemilere verileceği belirtilmişti Mutabakatın akabinde Ukrayna’nın Odessa Limanı’ndan birinci gemi 1 Ağustos ta yola çıkmıştı
Ulaştırma Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü son olarak 22 Ağustos ta yaptığı yazılı açıklamada 1 Ağustos tan o tarihe kadar geçen müddette kadar 33 geminin tahıl Koridoru Mutabakatı kapsamında Ukrayna nın Odessa Chornomorsk ve Yuzhny limanlarından tahıl yükü alarak ayrıldığını açıklamıştı 33 gemi ile 13 ülkeye 700 bin tona yakın yük taşınacağı bildirilmişti Bu 33 gemiden 20 si 24 Şubat tan bu yana Ukrayna limanlarında mahsur kalan gemilerden oluşurken escort izmir kalanlar ise bu koridorun açılmasından sonra Ukrayna ya gidip yüklemesini yapıp geri dönen gemiler Bu 33 gemi ortasında 13 ünün Türk sahipli gemi olduğu açıklandı
Diğer yandan Ukrayna da mahsur kalan Türk sahipli gemilerin Türkiye ye inançlı bir formda ulaşmalarını sağlamak için Deniz Ticaret Odası DTO ve Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği KOSDER yetkililerinin de ortalarında olduğu bir çalışma kümesi kuruldu Çalışma kümesi gemilerin Türkiye en kısa müddette dönebilmesi için ilgili bakanlıklarla temaslarda bulunuyor Küme ayrıyeten sistemli olarak Türk sahipli filo hakkındaki şimdiki bilgiler paylaşılıyor
Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği KOSDER Lider Yardımcısı Hakan Çendik savaş nedeniyle Ukrayna limanlarında 24 Şubat tan alsancak escort bu yana mahsur kalan 21 gemiden yalnızca 5 inin Türkiye ye dönebildiğini kalan 16 gemi için telaşlı olduklarını lisana getirdi Çendik dernek olarak şu anda bütün önceliklerinin bu gemilerin inançlı bir biçimde yurda dönmesini sağlamak olduğunu belirtirken bu mevzuda ilgili bakanlıkların Ukrayna nezdinde daha ağır teşebbüslerde bulunulmasını istediklerini aktardı
Peki kalan gemiler dönüş için neyi bekliyor Ukrayna da 24 Şubat tan bu yana mahsur kalan gemilerin mutabakat kapsamında dönüş yapabilmesi için tahıl yüklü olması kuralı var Fakat mahsur kalan gemiler ortasında tahıl yüklemesine müsait olmayan gemiler de var Mesela bu gemiler ortasında bir Ro Ro gemisi bir de feribot var Lakin bu balçova escort gemilerin Türkiye ye dönebilmesi için tahıl yükü alma zaruriliği var Bu gemiler Cenk Ro Ro firmasına ilişkin Cenk Ro Ro yetkililerinden aldığımız bilgiye nazaran Odessa Limanı nda mahsur kalan şirkete ilişkin Ro Ro gemisi Türkiye ye dönmek için tahıl yükü temasını yaptı lakin bu yükü taşıyabilmek bir haftadır tahılların bigbag denilen tahıl çuvallarına aktarılmasını bekliyor Bir öbür gemi ise demir çelik yüklü olduğu için Ukrayna dan ayrılamıyor Bu sac gemisinin ülkesine dönebilmesi için demir çelik yükünü boşaltarak yerine tahıl yükü muahedesi yapması gerekiyor Birtakım gemiler ise mutabakat kapsamında olmayan öteki Ukrayna limanlarında olduğu için ülkeden ayrılamıyor
Gemi başına günlük kayıp en az bornova escort 10 bin dolar
DÜNYA ya konuşan İMEAK Deniz Ticaret Odası DTO Meclis Lideri Salih Zeki Çakır Ukrayna limanlarında mahsur kalan gemilerin çok büyük kısmının hala ülkedeki limanlarda bekletilmesinin Türk denizciliği ve ülke için büyük kayıp olduğunu lisana getirdi Çakır tüm gemilerin inançlı bir halde Türkiye ye dönmesi için çalıştıklarını belirterek Türk armatörlerin çok önemli ölçülerde ticari kaybının olduğunu söyledi Çakır Ukrayna bu gemilerin oradan çıkmasını istemiyor Geminin içinde bozulan yüklerimiz var Ticari hasar giderek büyüyor Ulusal servet ziyan oluyor Gemilerde çok sonlu sayıda işçi var Gemilerimiz şu anda sahipsiz Kimse gemide kalak istemiyor doğal olarak diye konuştu Salih Zeki Çakır yaklaşık 6 aydır Ukrayna nın çeşitli limanlarında mahsur kalan bu gemilerin rutin bakımlarını yaptıramadığı için etrafa de ziyan verdiğini söyledi Konuştuğumuz bir öteki KOSDER yetkilisi ise insani boyutunun yanı sıra ticari kayıplarının da arttığına dikkat çekerek Bekleyen en küçük geminin bile günlük kaybı 10 bin doları geçiyor Bu hususta armatörler hükümetten bir dayanak de almıyor Armatörün borcu katlanıyor dedi