Esra ÖZARFAT
BURSA – Son aylarda inşaat bölümünde “usta” olarak çalışan pek çok kişi yurt dışındaki inşaat işlerini kovalamaya başladı. Kesim temsilcileri son aylarda günlük yevmiyelerin 250-300 lira bandından 450-500 liralara yükseldiğini, buna karşın kaçışın önüne geçemediklerini, ulaşım, konaklama ve öbür harcamalar hariç 2 bin 500 dolar civarında net maaş tekliflerine kayıtsız kalamayan pek çok inşaat ustasının yurt dışında çalışmaya yöneldiğini belirtti.
Bu durum pek çok firmayı elindeki yetişmiş ustaları kaybetme riski ile karşı karşıya bırakırken, yeni jenerasyonun inşaat kesiminde faal olarak yer almak istememesi ve mevcut ustaların yaş ortalamasının 50’nin üzerine çıkmış olması da bölümün önündeki bir öbür sorun olarak öne çıkıyor. İnşaat bölümündeki “usta” krizi; mobilya, cam, tesisat üzere pek çok bölümle yakın irtibatı olan dalda kaba işçilikten ince işçiliğe kadar her alanda önemli halde hissedilmeye başlandı.
Özellikle yeni jenerasyonun inşaat kesimini tercih etmesi konusunda bir seferberlik ilan edilmesi gerektiğine vurgu yapan İnşaat Müteahhitleri Endüstrici ve İşadamları Derneği (İMSİAD) Lideri Mustafa Andıç, “Ekip oluşturmakta zorlanıyoruz. Ustaların yaş ortalaması 50’yi aşmış durumda. Arttan gelen eleman yok. Bu mevzuda seferberlik ilan edilmesi gerek. Son devirde de yurt dışına emekçi ihracatımız çok fazla oldu” dedi.
“Gençler dalı tercih etmiyor”
Alpiş Holding İdare Konseyi Lideri Sertaç Karaalp, günlük yevmiyelerin 450-500 lira bandına yükseldiğini belirterek, buna karşın çalıştıracak usta bulamadıklarını söyledi. Yurt dışında 2 bin 500 dolar net maaşla çalışan bir inşaat personelinin 30 gün çalışması halinde günlük yevmiyesinin bin 500 liraya karşılık geldiğini tabir eden Karaalp, şunları söyledi: “Ancak gençler her dalda olduğu üzere inşaat kesiminde de çalışmak istemiyor. Herkes üniversite okuyup masa başı iş arıyor. Aileler bu noktada yönlendirici olmalı. 15 bin lira maaş ile usta bulamıyoruz. Halbuki Boğaziçi Üniversitesi mezunu gelip taban fiyatla çalışmak için başvuruyor.”
“Birkaç uygun ustamızı kaybettik”
İnşaat meslek liselerine tartı verilmesi gerektiğine dikkat çeken Oytaş Yıldız İnşaat İdare Konseyi Lideri Osman Yıldız da “Biz de birkaç düzgün ustamızı kaybettik. Kanada, Romanya ve Almanya’ya gittiler. Türkiye’de ülke koşullarına nazaran yevmiyeler yüksek olsa da dövizle çalışmayı tercih ediyorlar. Bu noktada inşaat meslek liselerine çok yük vermek gerekiyor. Bu liseler hayli azaldı” değerlendirmesini yaptı. Yıldız, bölümün endüstriyel inşaat tarafında kullanılan yeni jenerasyon eserlerle birlikte birtakım kalemlerde usta muhtaçlığının azaldığını da lisana getirdi.
“Temel sorun dalda genç usta yetişmemesi”
Paris İnşaat Genel Müdürü Nevzat Bayram da son 6 aydır usta krizinin besbelli hale geldiğine işaret etti. Bayram, “İnşaatta kalıp ve betonarme işini içeren kaba inşaat kısmı ile ince personellik üzere kalemler var. Kaba inşaatta bilhassa kalıp ve betonarme işlerini yapan firmalar usta bulmakta zorlanıyor. Şu an inşaat çalışanları yoğunlukla yurt dışına gidiyorlar. İnşaat firmalarına iş yapan taşeronlarda usta bulma düşüncesi yaşandığını yakından biliyoruz. Fiyatla ilgili sorun yok. Temel sorun dalda genç usta yetişmemesi. Bu dalı tercih etmek yerine rastgele bir fabrikada emekçi olarak çalışmayı tercih ediyorlar. Kaba inşaatta yaşanan bu sorun alçı, sıva, tesisat, tuğla üzere işlerin yapıldığı ince personellik kısmında daha fazla hissediliyor. Tesisat kuracak, duvar yapacak usta bulunamıyor. Biz firma bünyesinde bu işi çözmeye çalışıyoruz. Ancak piyasada önemli bir sorun olduğu gözleniyor” diye konuştu.