Vergi Adap Kanunu’nun yinelenmiş 227. unsurunda yer alan düzenleme uyarınca, Hazine ve Maliye Bakanlığı vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yine değerleme, ziyan mahsubu ve gibisi kararlardan yararlanılmasını belirlenen kaidelere uygun olarak Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz edilmesi kaidesine bağlamaya yetkili kılınmıştır.
3568 sayılı Hür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun 12. hususu düzenlemesinde ise Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik edecekleri dokümanlar, tasdik mevzuları ile tasdike ait yol ve asılların; gerçek ve tüzelkişilerin mükellefiyet halleri, iş kolları ve ciroları, döviz kazandırıcı süreçleri, ithalat ve ihracatları, yatırımın ölçüleri ve nevileri ile evrakların ibraz edileceği merciler temel alınmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği karar altına alınmıştır.
Konuyla ilgili olarak çıkarılan ve 2.1.1990 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olan Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Evraklar, Tasdik Hususları, Tasdike Ait Tarz Ve Temeller Hakkında Yönetmelik’in “Tasdik Kapsamı” başlıklı 7.maddesinde, Yeminli Mali Müşavirlerce vergi mevzuatı istikametinden tasdiki yapılabilecek olan mevzu ve dokümanlar belirtilmiş, unsurun son fıkrasında ise tasdik süreci yapılırken aranacak minimum bilgi, biçim koşulları ile tasdike ait öbür tarz ve asılların Bakanlıkça çıkartılacak bildirimlerle belirleneceği; hususta belirtilen hususların ve evrakların tasdikine ait olarak Bakanlıkça bildirim çıkartılmadıkça, Yeminli Mali Müşavirlerin bu husus ve dokümanlarla ilgili olarak tasdik süreci yapamayacakları açıklanmıştır.
Vergi kanunlarında yer alan muafiyet, istisna, yine değerleme, ziyan mahsubu ve gibisi kararlardan yararlanılmasını Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen kurallara uygun olarak Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz koşuluna bağlanması ile ilgili Kurumlar Vergisi İstisna, İndirim ve Muafiyetlerine 3568 sayılı Kanun Genel Bildirileri ile düzenlemelerde bulunulmuş ve ilgili Bildirimlerde belirtilen süreçlerin Yeminli Mali Müşavirlerce tasdik edilmesi, belli bir fiyatı aşması halinde mecburî tutulmuş durumdadır. Belirlenen meblağın Bakanlıkça özel bir belirleme yapılmadığı takdirde her yıl bir evvelki yıl için belirlenen yine değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır.
Durum bu olmakla birlikte tasdik mecburiliği kapsamına alınan istisna ve indirimlerden birçoklarının uygulanabilirliği ortadan kalkmış, kimilerinin ise yeni 13/06/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’ndaki husus numarası ve içeriği değişmiş durumda. Hal bu türlü olunca bu durum, mükellefler ve meslek mensuplarında tereddütlere neden olmaktadır. Örneğin tüm istisnalar için tasdik raporu düzenlenmesi gerektiğini savunanlar olduğu üzere taşınmaz ve iştirak payı satış karı istisnası üzere birkaç istisna ve indirim dışında tasdik raporuna gerek olmadığını savunanlar da var. Bu tartışmanın tam tasdik kontratı imzalamayan mükellefler için geçerli olduğunu çabucak belirtelim.
Dolayısıyla tam tasdik mukavelesi bulunmayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde yararlandıkları hangi istisna ve indirimler için vergi dışı tutulan süreçleri Yeminli Mali Müşavirlere tasdik ettirmelerinin mecburî olduğu ve bunun için dikkate alınması gereken taban fiyatlar ile yine değerleme süreçlerinin tasdik raporu düzenlenmesini gerektirip gerektirmediği hakkında Gelir Yönetimi Başkanlığı tarafından açıklamada bulunulmasında yarar bulunmaktadır.