Hararetli tartışmalara sahne olan İSO Meclis toplantısının yankıları sürüyor. Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun katıldığı toplantıya ‘stokçuluk’ tartışması damga vurmuştu. Kavcıoğlu, sanayiciyi kredi alıp stokçuluk yapmakla suçlarken, İSO Lideri Bahçıvan kendini enflasyondan korumak için stok yapmış endüstricinin birebir kapsama sokulmasını eleştirdi ve “Bunlar çok tehlikeli ithamlar” karşılığını vermişti.
Bloomberg HT yayınında kelam konusu tartışmaları ve TCMB Lideri Kavcıoğlu’nun reaksiyon gören ifaderini pahalandıran gazeteci-yazar Hakan Güldağ, iktisat idaresiyle piyasanın inatlaşmaya başladığını, bu inatlaşmanın Türkiye’ye güç sağlamayacağını söyledi.
Güldağ’ın kelam konusu tartışmalarla ilgili değerlendirmeleri şöyle:
İSO Meclis toplantısı, İSO Lideri Erdal Bahçıvan’ın TCMB’ye ve iktisat idaresine net bildiriler vermeye çalıştığı bir toplantı oldu.
TCMB Lideri’nin iki hususa tartı verdiğini gördük. Bir tanesi stokçuluk ikincisi de ucuz Türk lirası kredi alınıp bunun ile döviz alındığı tezleriydi.
Stokçuluk problemini ben hayli bir vakittir izliyorum. Gerçek bölüm stoklarını kuvvetlendirmeye çalışıyor. Bunu, siparişlerini yetiştirmek açısından yapıyorlar. Zira piyasalarda muhakkak kimi gereçlere erişimde kahır yaşandığını biliyoruz. Bu yalnızca Türkiye’de olan bir şey değil dünyada da geçerli.
Bu çerçevede “Ben bir sipariş aldım, öbür gün materyal kâfi yetmez, ben bu siparişi teslim etmek için muhakkak ölçülerde alım yapayım” demesinden doğal bir şey yok.
Bazı şeyler bana karıştırılıyor üzere geliyor. Yalnızca kâr etme gayesi ile stokçuluk yapan var mıdır? Olabilir. Lakin siz bunu genele yayarsanız, yüzde 5’i yüzde 100 üzere görmeye başlarsanız meselelerin teşhisi de çok güç oluyor, meseleleri gerçek teşhis etmediğiniz vakit ise onun tedavisi, bildirimi de güç oluyor.
Finansman tartışması
Bankalar ile ilgili, krediler açısından da bir tartışma oldu. Bahçıvan “Bunun metodunu de söyleyin bize o halde” dedi. Zira bu hakikaten bu büyük bir soru işareti. Ucuz kredi değerli. TCMB Lideri’nin “Siz kıymetli kredi almayın biz bunun takipçisi olacağız” üzere bir yaklaşımı gözlemlediğim kadarıyla meclis üyelerini pek tatmin etmedi.
Sadece döviz almak için krediler alınıyorsa bunun önüne geçmek de koşuldur. Yanlışsız bir şey değil bu aslında. Ancak bunu ortaya çıkaran nedenlerin üzerine gitmeden yalnızca işi ahlak-etik vesaire üzere hususlar üzerinden konuşmaya başlarsak o vakit bu işin içinden çıkılmıyor, daha çetrefilli oluyor.
Türkiye şu an tam önüne gelen fırsatları değerlendirmesi gereken bir konumdayken bu tartışmalar bana biraz da inatlaşma üzere geliyor. O denli bir noktaya geldi ki piyasa ile iktisat otoritesi inatlaşmaya başladı. Bu çok gerçek bir güç katmaz Türkiye’ye.