Mehmet KAYA
Personellerin işten çıkarılmasını yasaklayan düzenleme yürürlükte olmasına rağmen, işsizlik ödeneği alan kişi sayısı 847 bin düzeyinden 1 milyonu geçti. Fiyatlı müsaadeye çıkarılanlara verilen nakdi fiyat takviyesi ve işten çıkarılanlara yönelik işsizlik ödeneğini alanların sayısı 29 Mart itibariyle 3 milyon 529 bin 950 kişi oldu. Çalışamayan ve işini kaybeden bu iki ödeme kapsamındaki kişi sayısı ekim ayında 2 milyon 891 bin 748 kişiydi. Artış, yeni kapanma kararları öncesini kapsıyor.
Toplumsal Müdafaa Kalkanı dataları nizamlı açıklanan datalar ortasında bulunmuyor. Kimi orta tarihlerde sonuçlar yayımlanıyor. Buna nazaran, son açıklanan dataya nazaran, 29 Mart 2021 itibariyle kısa çalışma ödeneği alan sayısı 3 milyon 764 bin, nakdi fiyat takviyesi alan sayısı 2 milyon 508 bin ve işsizlik ödeneği alan sayısı 1 milyon 22 bin şahsa ulaştı.
DÜNYA’nın derlediği bilgilere nazaran, ekim ayından bu yana üretim-hizmetlerin dışında kalan çalışan sayısında daima artış görüldü. Buna karşılık fiili istihdamı müdafaaya yönelik uygulamalardan kısa çalışma ödeneğinden faydalananlar başkalarına kıyasla daha az artış gösterdi.
Nakdi fiyat dayanağı alanlar
Salgın periyodunda yasaya eklenen bir husus ile patronun personelini fiyatsız müsaadeye çıkarma hakkı verildi. Sendikalar, bu düzenlemenin personel üzerinde baskı oluşturduğu görüşüyle itiraz etti. Buna karşılık uygulama yürürlüğe girdi. Ekim ayından bu yana fiyatsız müsaadeye çıkarılan kişi sayısında süratli yükseliş gerçekleşti. Ekim ayında 2 milyon 45 bin kişi olan nakdi fiyat dayanağı alanlar, 29 Mart’ta 2 milyon 507 bin kişi oldu. Sendikalar son periyotta bu hususun kısa çalışmanın yerine geçmeye başladığını vurguluyor.
İşsizlik ödeneği alanların sayısı 1 milyonu geçti
Personellerin işten çıkarılmasını yasaklayan düzenleme hala yürürlükte bulunuyor. Buna karşılık işten çıkarılanlardan kuralları sağlayanlara bağlanan işsizlik ödeneği alan kişi sayısı 847 bin düzeyinden 1 milyonu geçti. Fesih yasağına karşın işten çıkarılan kişi sayısının artışı dikkat çekti.
DÜNYA’nın edindiği bilgilere nazaran bu periyotta firmalar yasal boşluklardan yararlanarak şirket kapatma yoluyla işten çıkarmalar gerçekleştiriyor. Bu ortada, istihdamı muhafaza istikametindeki değerli teşviklerden olağanlaşma takviyesinde açıklanan son üç bilgide rastgele bir değişiklik olmaması dikkat çekti. Bu takviyeden yararlanan sayısında artış olmaması dataların derleme zahmetinden kaynaklandığı vurgulandı.