Karadeniz’deki tahıl koridoru planına değinen Erdoğan, “Rusya Devlet Lideri Putin ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ile temaslarımız devam ediyor. Görüşmelerimizi ağırlaştırıp sonuca ulaşmaya çalışacağız” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Mario Draghi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki baş başa ve hükümetler ortası görüşmelerin akabinde, iki ülke ortasındaki mutabakatların imza merasimine katıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Mario Draghi, Ankara’da ortak basın açıklaması yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
“Geçen ay Toscana bölgesinde gerçekleşen ve 4 vatandaşımızın hayatını kaybettiği helikopter kazası sonrasında İtalyan makamlarınca gösterilen iş birliği için teşekkür ediyoruz. İş birliği imkanlarının geliştirilmesi üzerinde durduk. Bölgesel, global mevzularda görüş alışverişinde bulunduk. Birçok alanda bağlarımızın kurumsallaşmasını pekiştirecek dokuz muahedeyi imzaladık. Ekonomik ve ticari münasebetlerimiz her geçen gün gelişiyor. Ticaret hacmimiz geçen sene yüzde 34’lük artışla 23 milyar doların üstüne çıktı. İkili ticaretimizin bir özelliği de istikrarlı olması. Mevcut sayılar bu sene 25 milyar dolar eşiğini rahatlıkla aşacağımızı gösteriyor.
İş birliği imkanlarının geliştirilmesi üzerinde durduk. Bölgesel ve global mevzular üzerinde görüş alışverişinde bulunduk. Üçüncü toplantı ve iş forumunu sene içerisinde düzenlemenin faydalı olacağı konusunda mutabıkız. Şirketlerimizi işbirliklerini artırmaları ve karşılıklı yatırımlarda bulunmaları tarafta teşvik etmeye devam edeceğiz. Askeri iş birliği ve savunma sanayi iş birliğimiz başka bir ehemmiyet taşıyor”
‘Türk-İtalyan üniversitesi kuracağız’
“Gündemimizde terörle uğraşta de iş birliği olarak ayrıyeten değerli yer tutuyor. İtalya’dan beklentilerimizi değerli dostumla ikili görüşmede paylaştım. Sayın Başbakan ile göçün yönetimi ve yasadışı göçle uğraş bahislerini ele aldık. Bu alanda istişareler ve ortak projelerle güçlendirmek istiyoruz. Halklarımız ortasındaki yakın münasebetlerin pekiştirilmesini teminen eğitim ve kültür alanında atılabilecek adımları görüştük. Türk-İtalya Üniversitesi’nin kurulması teşebbüsü bunların içinde en değerlidir. İtalya’nın Türkiye-AB bağlarındaki dayanağı için kendilerine teşekkür ettik. Bu kademede Türkiye’nin üyelik perspektifinin güçlendirilmesi temeldir. Bu takviyenin güçlenerek devam edeceğine inanıyorum. Bilhassa de tepe vesilesiyle Ukrayna krizini detaylı bir halde ele aldık. Rusya ile Ukrayna’nın müzakere sürecine geri dönülmesi, tahıl ile ilgili BM planıyla görüş alışverişinde bulunduk. Libya başta olmak üzere öbür bölgesel sorunlar hakkında görüş alışverişinde bulunduk. İtalya güç alanında kıymetli bir ortağımızdır. Karadeniz’deki Sakarya gaz alanında iş birliğimiz dahil güç güvenliğine dair ortak proje ve çıkarlara değindik.”
İtalya: Birlikte çalışmak istiyoruz
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın akabinde konuşan İtalyan Başbakan Draghi, şu sözleri kullandı:
“Dost ülkeler, müttefik ülkeler Türkiye ve İtalya, karşımızda büyük sınamalar var. Birlikte çalışmak istiyoruz. İtalya ve Türkiye, tıpkı vakitte Kiev’e dayanak veriyorlar. Müzakere bazlı tahlil arayışındalar. Ukrayna’nın kabul edebileceği bir barışın içindedir her ülke. Türkiye’nin arabuluculuğu için büyük takdirimizi tabir etmek istiyorum, bilhassa tahıl alanında. Dünyanın en yoksul ülkelerinde çok önemli sorunlara yer açabilecek bir sınırlamadır bunlar. Türkiye’nin burada merkezi rolü var. Temennim Rusya’nın bu teşebbüse imkan vermesi ve bundan sonraki barış müzakerelerine bir açılış yapması. Ticari ilgiler Akdeniz’in geçmişini belirlemiş olan bağlantılardır. Levantenleri düşünüyorum, ticaret yapan eski toplulukların yurt dışında günümüze kadar gelmiş temsilcileridir. 2021 yılındaki yükselmeden bahsettik. 2022’de kıymetli artış var. KOBİ’ler, sürdürülebilirlik; bunların hepsi ilerlemesi hükümetlerimiz ortasında ortak emel.”
‘Sayın Erdoğan’a ‘İstanbul sözleşmesi’ telkininde bulunduk’
“İnsan hakları konusunda İstanbul Sözleşmesi’ne girmek yolunda sayın Erdoğan’a teşvik ve telkinde bulundum. Akdeniz dediğimiz vakit binlerce yıllık ekosistemden bahsediyoruz. Kırılgan bir ekosistem bu. Her açıdan bireylere ve etrafa saygılı davranmamız gerekiyor. Göçmenlerde de gerçek idare yapmamız lazım. Etraf, iklim, biyoçeşitliliğe de birebir formda. Libya’da istikrar hem Türkiye hem de İtalya açısından istikrar son derece kıymetli. Mevzuyla temaslı olarak konuştuk ve barışın ve istikrarın sağlanması için Libya’da nelerin yapılması gerektiğini ele aldık. İki ülkenin bakış açısı, maksatları olabildiğince birbirine yakın. Gelecekte de bu bu türlü olacak. Bu nedenle çalışmalarımızı sürdürme kararı aldık. Birçok koridorun açılması lazım. Güvenlik koridorunun açılması lazım. Türkiye burada merkezi bir rol oynamakta, BM şemsiyesi altında. Bu gemiler Rusların atağına uğramamalıdır. Ukrayna-Türkiye ve Rusya bu bahiste hazırlar. Kremlin’in direkt doğruya iştirakini bekliyorlar.”
Açıklamaların akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Erdoğan, şunları söyledi:
“Karadeniz koridoru çok büyük değer tabir ediyor. Hususla ilgili olarak gerek sayın Putin gerek sayın Zelensky’nin yaklaşımları kıymet arzediyor. Görüşmelerimizi devam ettiriyoruz. Bu tahılın fakat buğdaydı, ancak arpaydı, ayçiçeği yağıydı, bunların dünyaya ulaşımı kelam konusu. Bizim şu anda bu hususlarda düşüncemiz yok ancak dünyada düşünce var, bilhassa Afrika’da önemli sorun kelam konusu. Bizler her iki öndere aracı olmaya, BM çatısı altında sayın Gutterres’le görüşerek devam ettirmeyi istiyoruz. 1 hafta 10 gün içinde görüşmelerimizi ağırlaştırıp sonuca ulaşmaya çalışacağız. SAMP-T bizim için sahiden üç ülke ortasında İtalya, Fransa, Türkiye ortasında büyük değer arzediyor. En son NATO Tepesi’nde sayın Macron ile mevzuyu etraflıca ele aldık. Sayın Draghi ile bu mevzuyu konuşacağım dediler. Bugünkü ikili görüşmemizde de mevzuyu tekrar ele aldık. Savunma bakanlarımız da ele aldılar. Bir an evvel SAMP-T konusunda imza evresine gelelim istiyoruz. Bizim savunma sistemlerimiz içinde bu büyük değer arz ediyor. Bu hususla aslında sayın Başbakanla mutabakatımız tam. Tıpkı formda Macron’la mutabakatımız var. Bilhassa (mültecileri Ege ve Akdeniz’de geri itme) gayretlerinde, çabasında maalesef Yunanistan, artık Avrupa’dan öte, yani Yunanistan İtalya için tehlike arzetmeye başladı. Geri itmelerde, sistemsiz göçteki o beşerler nereye gerçek sığınmaya çalışıyor? İtalya’ya gerçek sığınmaya çalışıyor. Biz geri itmelerde elimizden gelen uğraşı göstererek bu insanları denizlerden topluyoruz, kurtarmaya çalışıyoruz. Birebir meşakkat İtalya’nın da başında var. Bu bahiste sayın Draghi’nin kanılarını almak isterim.”