Dolardaki yükseliş iktidarın dövizdeki artışı durdurabilmek için icat ettiği kur muhafazalı mevduatların KKM kamuya yükünü Travesti de katlıyor İleride iktisat için risk yaratacağına işaret edilen bu sistemin sürdürülebilirliği ise tartışma konusu
Vadeli TL mevduatların yüzde 46 4 ünü toplam vadeli mevduatların ise yüzde 25 8 ini Ankara Travesti KKM ler oluşturuyor ve 1 3 trilyon TL büyüklüğe ulaşmış durumda Bu mevduatların kamuya yükünün ise Hazine ve Merkez Bankası MB tarafından yapılan ödemeler ile vazgeçilen vergi meblağı birlikte değerlendirildiğinde istanbul Travesti 180 milyar TL yi bulduğu iddia ediliyor
Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine nazaran son devirde bankalar dolar mevduatı olan yurttaşları arayarak KKM yi tercih eder misiniz diye soruyor Bu nedenle sistemin daha da büyümesi bekleniyor
İktisatçı Korkut Boratav iktidarın ne kıymetine olursa olsun büyümeyi sürdürebilmek için bu sistemde gidebileceği kadar gideceğini söyledi Boratav şu değerlendirmeyi yaptı
Bütün bu ögeler iç talebi pompalıyor Dış finansmanda bir tıkanıklık gelmezse mümkün mertebe sürdürecekler Vade sonlarında uygun kurlarla sistem devam edecek Bu da Türkiye nin toplam döviz varlıklarının değerli bir kısmı Hazine ye Merkez Bankası na geçmesi demek
DÖVİZ SERT SIÇRAR
Olası bir iktidar değişikliğinde tuzağa dönüşen bu sistemden nasıl kurtulunacağının şimdiden tartışılması gerektiğine işaret eden Boratav birinci basamakta döviz fiyatlarında sert sıçramanın kaçınılmaz olacağını vurguladı Türkiye nin orta sınıfının kendisini teminata alacak yatırım araçlarını döviz gayrimenkul olarak gördüğünü de lisana getiren Boratav bunun muhtemel bir iktidar değişikliğindeki geçiş sürecinde enflasyonla çabayı çok daha keskin hale getireceğini vurguladı
Boratav iktidarın mağdur olan çalışan sınıflara enflasyonu hafifletici prosedürlerden uzak durduğunu da ekleyen Boratav Almanya dan İngiltere ye kadar tüketicinin kritik fiyat artışlarından korunması için tedbirler alındığını hatırlatarak Enflasyonla uğraşta bu çeşit tedbirler alınmadıkça işçilerin gerçek gelirlerindeki dramatik erimeye ilaveten bir de kemer sıkmanın yaratacağı küçülmenin yansımaları ortaya çıkacak dedi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati nin de bunu özetlediğini Biz enflasyonu değil çarkların dönmesini üretimi ihracatı yatırımı tercih ettik dar gelirliler hariç tarafında sözleri olduğunu anımsatan Boratav şöyle devam etti
Kendilerine nazaran bir model oluşturmuşlar İşçiler sonuna kadar yükü sırtlanacak lakin istihdam belirli ölçülerde sürüklenecek İşte bu yılın büyüme iddiası yarı yarıya indirildi Yüzde 3 5 4 Bununla yönetim ederim ben diyorlar diye konuştu
KRİZ SONRASI İSTİHDAM DARBESİ
Boratav mümkün iktidar değişikliğinde KKM ler nedeniyle çıkan şok sorunu hariç dövize yığılmanın yaratacağı baskılara bir de kamu maliyesindeki kemer sıkma eklenirse o vakit son 7 yılda büyük kayba uğrayan işçilerin bir de iktisadın daralmasının yaratacağı istihdam kayıplarından darbe yiyeceklerini vurguladı
Türkiye nin işçi katmanlarının Cumhuriyet tarihinin en ağır bölüşüm şokunu yaşadıklarını kaydeden Boratav Enflasyonu pompalayan ek etkenlere dövize kaymanın yaratacağı ek bir baskı da eklenecek değerlendirmesini yaptı